Logistiek.nl: Bouwlogistiek behoefte aan ketenregie en -samenwerking

Het symposium Logistiek in de bouw in het Bouwhuis in Zoetermeer trok vrijdag rond de zeventig deelnemers.
Zo startte het Platform Logistiek in de Bouw, een initiatief van TLN, Bouwend Nederland, Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Utrecht, TU Delft, Connekt, Rijkswaterstaat, gemeente Rotterdam en TNO, in september 2011 een onderzoek naar de mogelijkheden om te komen tot een efficiëntere bouwlogistiek in binnenstedelijke gebieden. Vrijdag werden tijdens het symposium in het hoofdkwartier van Bouwend Nederland in Zoetermeer, de eindresultaten gepresenteerd van dit grootschalige onderzoek door Marcel Ludema en Alexander de Vries beide respectievelijk en lector en docent Logistics en Supply Chain Management verbonden aan de Universiteit van Rotterdam.
Beide stelden vast dat de crisis in de bouw kansen biedt voor een nieuwe en efficiëntere aanpak van de bouwlogistiek in zowel de binnensteden als op de bouwplaatsen zelf. "In 2012 was een derde van het goederenverkeer op de Nederlandse wegen bouwgerelateerd. We hebben uitgerekend dat dat in lengte een grote file heen en terug zou zijn van Rotterdam tot aan Marrakech in Marokko. Heen bestaat die file uit vrachtauto's en terug uit auto's. Dat gegeven alleen al zorgt dat we voor een grote uitdaging staan waar het gaat om bouwlogistiek vooral ook omdat de beladingsgraad van de vrachtwagens ook nog eens erg laag is met dertig procent", stelde De Vries vast.

Lage arbeidsproductiviteit
Een andere conclusie uit het onderzoek is dat arbeidsproductiviteit van bouwvakkers op de bouwplaatsen door onder meer de haperende bouwlogistiek laag is met een percentage van tussen de veertig en vijftig procent. De Vries: "Dat wordt mede veroorzaakt doordat de meeste goederen vaak niet op de juiste tijd en plaats worden afgeleverd. Als een metselaar 's ochtend wil beginnen dan weet hij vaak niet of zijn spullen en materialen al klaarliggen voor zijn werkzaamheden op die dag. Die productiviteit kan volgens ons omhoog met dertig minuten per dag als leveranciers en de hoofdaannemer nauwer samenwerken. De leverancier zit nog altijd te weinig op de schoot van de hoofdaannemer."

Hub zorgt voor minder onzekerheden
Ook stelden Ludema en De Vries dat er ook forse besparingen mogelijk zijn op de transportkosten binnen de bouw. "Door bijvoorbeeld te werken met een bouwlogistiek centrum, kan door een beter gecoördineerde aanlevering een besparing van rond de zestig procent worden gerealiseerd op de transportkosten. Bovendien zorgt zo'n hub voor veel minder onzekerheden in de keten en is het ook mogelijk om Just In Time (JIT) leveringen te doen."

Theorie omzetten in praktijk
De resultaten van het onderzoek van het Platform Logistiek in de Bouw, waaraan 115 bouwgerelateerde bedrijven deelnamen, vormen het uitgangspunt voor een vijfjarig onderzoekstraject vanuit het Topconsortium Kennis en Innovatie (TKI), waarin Dinalog, NWO en TNO zich hebben verenigd. Dit onderzoek, 4C (Cross Chain Control Center) in bouwlogistiek, wordt verricht in het kader van de topsector Logistiek. "Binnen het onderzoek van Platform Logistiek in de Bouw hebben we met marktpartijen, overheid en kennisinstellingen veel theoretische kennis opgedaan. Die kennis moeten we nu onderbouwen met mogelijke oplossingen aan de hand van praktijk showcases", aldus Siem van Merrienboer die als consultant bij TNO Mobiliteit en Logistiek betrokken is bij het 4C in bouwlogistiek-onderzoek.

Praktijkprojecten monitoren
Van Merrienboer stelde afgelopen vrijdag dat een ketensamenwerking en –regie in de bouw pas lukt als er concrete projecten worden gemonitord in dit onderzoek. "We zijn op zoek naar partijen die willen deelnemen aan proeftuinen van zowel grote als kleine bouwprojecten waar we volgens andere zienswijzen de logistiek kunnen laten inrichten door een aannemer. Dat geeft ons de mogelijkheid om informatie te vergaren, te analyseren terug te koppelen en te verwerken in rekenmodellen. Uiteindelijk moet dat er toe leiden dat de bouwketen beter functioneert op strategisch, tactisch en operationeel gebied en die daarnaast ook directer kan worden aangestuurd."

Green Deal voor bouwlogistiek
Een ander spoor om de bouwlogistiek efficiënter te laten verlopen, is de Green Deal in de bouw. Diverse partijen uit markt, overheid en kenniswereld, aangesloten bij het Platform Logistiek in de Bouw, hebben tijdens de Innovatie-estafette 2013 afgesproken om gezamenlijk te werken aan een Green Deal Logistiek in de Bouw die november dit jaar moet worden gesloten. "Dat moet leiden tot een structurele innovatieve aanpak van de bouwlogistiek keten en meer transparantie in de informatie-uitwisseling want dat laatste is en blijft een grote uitdaging binnen de bouw", stelde Arjan Walinga, projectleider Ketensamenwerking in de bouw, een initiatief van Bouwend Nederland.